تنبک یکی از سازهای بسیار زیبا و محبوب در فرهنگ و هنر ایران است. این ساز از گروه سازهای ضربی تلقی میشود و در سبکهای موسیقی مختلفی مانند موسیقی کلاسیک ایرانی (مانند ردیف) و موسیقی سنتی ایرانی (مانند دستگاهها) استفاده میشود. تنبک در آوازهای مردانه و زنانه نیز کاربرد دارد.
ساز تنبک دارای شکلی استوانهای است و از جنس چوب ساخته میشود. بدنه تنبک از چوب درخت گردو، کرمانجی یا آکاچیا ساخته میشود و با پوست حیوانی مانند پوست گوسفند، بز و یا پیشانی گاو پوشانده میشود. پهلوهای تنبک از چوب بلوط یا نوع دیگری از چوبهای سخت ساخته میشود و بر روی بدنه تنبک قرار میگیرد.
برای نواختن تنبک، نوازنده از چنگالی به نام “میزر” استفاده میکند. میزر به شکل قوسی بوده و معمولاً از ساقه نی شکل میگیرد و سپس به یک پوسته تنبک که بر روی بدنه قرار دارد برخورد میکند.
تنبک یک ساز قدرتمند است که برای ایجاد انواع صداها و ضربات متفاوت استفاده میشود. نوازنده تنبک با حرکات دست و انگشتان خود روی پوسته تنبک، صداهای مختلفی ایجاد میکند و میتواند با ترکیب این صداها، قطعات موسیقی بسیار زیبا و پرشور را اجرا کند.
ساز تنبک به عنوان یکی از سازهای بسیار مهم و متعلق به فرهنگ ایران شناخته میشود و در سراسر جهان مورد استقبال و توجه قرار گرفته است.